Whois Sorgulama Kapanıyor Mu? Whois’in Sonu ve RDAP’a Geçiş Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Whois Sorgulama kapanıyor mu? ya da Whois kapandı mı? sorularının cevabı kesinleşti. Evet, Whois dönemi resmen sona eriyor. İnternetin temel taşlarından biri olarak uzun yıllardır alan adı sorgulamalarında kullanılan bu sistem yerini çok daha güçlü modern ve güvenli bir yapıya RDAP (Registration Data Access Protocol) ‘e bırakıyor. Bu değişim yalnızca teknik bir güncelleme değil, dijital dünyanın güvenliği ayrıca gizliliği ve şeffaflığı açısından devrim niteliğinde bir dönüşüm anlamına gelmekte. Bugüne kadar milyonlarca kişi bir alan adının kime ait olduğunu öğrenmek için Whois Sorgulama servislerine başvurdu. Ancak artık eski sistemin eksikleri, veri güvenliği açıkları ve standart eksikliği nedeniyle ICANN internetin geleceğini daha korunaklı bir zemine taşımaya karar verdi. Yani Whois artık tarihin tozlu raflarına kaldırılıyor, onun yerini ise çağın gereksinimlerine tam anlamıyla cevap verebilen RDAP alıyor. Bu büyük değişim hem alan adı sahipleri hem de internet kullanıcıları için yepyeni bir dönemin kapısını aralıyor. Aslında bunu şu şekilde de ifade edebiliriz; Daha güvenli, daha düzenli ve daha şeffaf bir dijital çağın başlangıcını.
Whois Nedir?
İnternetin erken dönemlerinden bu yana kullanılan Whois, en basit anlamıyla bir alan adının yani internet sitesi isminden kime ait olduğunu gösteren sorgulama sistemidir. Bir domain satın alındığında kayıt esnasında girilen bilgiler (kayıt sahibi, iletişim bilgileri, kayıt tarihi, bitiş tarihi, registrar bilgisi vb.) Whois üzerinden görüntülenebilir. Uzun yıllar boyunca bu sistem sayesinde herhangi bir domainin sahibi kolaylıkla öğrenilebilmiştir. Teknoloji gelişirken Whois aynı yerde kaldı ve zamanla gizlilik, güvenlik ve standart eksikliği nedeniyle eleştirilmeye başlandı. Bilginin güvenli kılınabilmesi adına beklentileri karşılayamayan whois sorgulama sistemi artık değişiyor.
Whois Kapatılıyor Mu? Whois Neden Kapatılıyor?
Son aylarda en çok sorulan sorulardan biri “Whois kapanıyor mu?”
Cevap Evet, Whois kapatılıyor. ICANN tarafından alınan karar doğrultusunda Whois sorgulama artık tarih oluyor ve yerine çok daha modern, güvenli ve uyumlu bir sistem olan RDAP (Registration Data Access Protocol) getiriliyor.
Whois’in kapatılmasının en önemli nedenleri şunlardır-
Kişisel verilerin gizlenememesi: GDPR gibi uluslararası veri koruma yasalarıyla çelişiyor.
Standartsız yapı: Her registrar farklı formatta veri sunduğu için global uyumsuzluk vardı.
Güvenlik açıkları: Verilerin şifrelenmeden sunulması kötüye kullanım ihtimalini artırıyordu.
Modern ihtiyaçlara cevap verememesi: API entegrasyonu, yazılım otomasyonu ve yetkilendirme gibi güncel gereklilikleri karşılamıyordu.
ICANN Kimdir ve Bu Geçişteki Rolü Nedir?
ICANN Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu) internetin temel yapı taşlarından sorumlu olan uluslararası kuruluştur. Alan adlarının kayıt politikalarını belirler, kök DNS sunucularını yönetir ve küresel ölçekte internetin düzenli şekilde işlemesini sağlar. Whois’in kapatılması ve RDAP’ın hayata geçirilmesi de doğrudan ICANN’in aldığı stratejik bir karardır.
RDAP Nedir?
RDAP (Registration Data Access Protocol) ICANN’in Whois’in yerini almak üzere geliştirdiği yeni nesil sorgulama protokolüdür. RDAP’ın Whois’e göre Ayrıcalıkları ise gizlilik uyumu, standart veri formatı, yetkilendirme desteği, çoklu dil desteği, API uyumluluğu ve daha güvenli iletişim olarak yorumlanabilir.
RDAP Whois’in yıllardır çözemediği tüm sorunları gidererek daha güvenli, modern ve sürdürülebilir bir çözüm sunuyor.
Whois Ne Zaman Kapanacak?
Whois ne zaman kapanacak sorusu için resmi olarak tek bir tarih verilmiş değil ancak ICANN’in açıklamalarına göre 2025 yılı itibarıyla dünya genelinde RDAP geçişi büyük ölçüde tamamlanacak. Çok yakın gelecekte Whois tamamen devre dışı kalacak ve tüm sorgulamalar RDAP altyapısı üzerinden yapılacak.
Whois Yerine RDAP Nasıl Kullanılacak?
Whois’in kapanmasının ardından Domain firmaları kendi RDAP API’larını kullanıma açacak. Alan adı sahipleri RDAP tabanlı sorgulama siteleri üzerinden bilgilere erişecek. Siber güvenlik ve marka takibi yapan kuruluşlar Whois yerine RDAP entegrasyonları kullanacak.
Evet. Whois tamamen devre dışı kaldığında alan adı sorgulamalarının tek yolu RDAP olacak.
Kişisel bilgiler daha korunaklı olacak, veriler daha güvenli şekilde paylaşılacak. Ancak şeffaflık isteyen kullanıcılar için RDAP’ın sunduğu yetkilendirme seçenekleri devreye girecek.
Daha standart, güvenli ve entegre edilebilir bir altyapı sayesinde operasyonel kolaylık sağlayacak.
